W 35 rocznicę…

Spotykamy się dzisiaj w 35 rocznicę wprowadzenia przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego dekretem stanu wojennego w miejscu symbolicznym dla pracowników i mieszkańców Stalowej Woli. Krzyż, przed którym stoimy jest symbolem walki o niepodległość, demokrację i poszanowanie dla praw człowieka. Jest on tez świadkiem wielu wydarzeń, które nawet po ogłoszeniu stanu wojennego jednoczyły Polaków.

Tu zbierali się w latach osiemdziesiątych pracownicy HSW w rocznice podpisania porozumień gdańskich, 11 listopada w święto Niepodległości, a także 13 grudnia w rocznicę ogłoszenia stanu wojennego, który był dla Polaków impulsem do zjednoczenia w walce z dyktaturą. Inteligencja, robotnicy, rolnicy wszyscy podjęli trud i ryzyko podziemnej walki pod szyldem „Solidarności”. I byliśmy wtedy naprawdę solidarni.

Dzisiaj chcemy przypomnieć tych, którzy angażowali się w walkę, ale odeszli do wieczności:

1. Zbigniew Tokarczyk – działacz Solidarności od 1980 r. i Konfederacji Polski Niepodległej, internowany od 13.12.1981 r. do 29.04.1982 r. Po wyjściu z Załęża bierze aktywny udział w kolportażu prasy podziemnej. Zginął w wieku 31 lat w nocy z 23/24 lutego w niewyjaśnionych do dzisiaj okolicznościach
2. Zbigniew Wilk pochodzący z Dzierdziówki w gminie Zaleszany. Zginął 16.12.1981 r. podczas pacyfikacji kopalni „Wujek”
3. Mieczysław Kuryłowicz – członek Zarządu Regionu „S” Ziemia Sandomierska. Internowany w 1982 r. Był człowiekiem, który głosił prawdę o zbrodni katyńskiej i wśród młodzieży szerzył ideę harcerstwa. Zmarł nagle w lipcu 1986 r.
4. Elżbieta Guzy aktywnie działała w kolportażu, użyczała swojego mieszkania i samochodu. Opiekowała się tablicą poświęconą ks. J. Popiełuszce. Jako jedna z 14 osób w 1987 r. podpisała wniosek do Sądu o ponowna rejestrację ”S”. Zmarła nagle w 1992 r.
5. Adam Jaworski członek pierwszego prezydium komitetu założycielskiego pionu hutniczego w HSW. Po ogłoszeniu stanu wojennego organizator pomocy dla internowanych. Do 1987 r Adam zajmuje się pomocą dla ludzi represjonowanych za działalność podziemną. Od 1985 w Tymczasowej Komisji Zakładowej. Adaś był również aktywny w kolportażu prasy i wydawnictw podziemnych. W 1987 r. wyjeżdża do USA, gdzie wśród Polonii organizuje akcje na pomoc w realizacji szlachetnych przedsięwzięć, takich jak między innymi tablica poświęcona AK. Zmarł nagle w 1995 r. w Stalowej Woli.
6. Jan Kozłowski – więzień polityczny, o którego między innymi upominali się strajku, jacy w 1980 r. W 1980 r. jeden z założycieli Solidarności Wiejskiej na Rzeszowszczyźnie. Internowany 13.12.1981 r., zwolniony w kwietniu 1982 r. Działał wśród rolników w ramach Duszpasterstwa Rolników organizował spotkania, wykłady, kolportaż podziemnych wydawnictw. W 1986 r. zbierał podpisy pod petycją do Sejmu w sprawie przywrócenia pluralizmu związkowego. W czasie strajków w 1988 r. organizował żywność dla strajkujących pracowników HSW. W 1989 r. został wybrany na senatora RP. Zmarł po długiej chorobie w 1997 r.
7. Andrzej Kaczmarski – rencista HSW. W 1980 r. aktywny członek Solidarności Wiejskiej. Razem z Janem Kozłowskim i Henrykiem Suchorą zajmował się kolportażem, pomocą dla strajkujących. W 1985 r. aresztowany i dotkliwie pobity. Zmarł nagle w 1988 r.
8. Waldemar Dziura – udzielał się w kolportażu oraz wszelkich akcjach organizowanych przez podziemną „Solidarność”, członek Komisji Zakładowej NSZZ „S”. W 1982 r. powołany do karnej jednostki w Czerwonym Borze. Aresztowany w czerwcu 1984 roku za kolportaż ulotek. Zmarł w listopadzie 2003 r.
9. Wiesław Turasz – aktywnie włączył się od początku w tworzenie Solidarności. W 1981 r. aresztowany za noszenie znaczka Solidarności po ogłoszeniu stanu wojennego. Zwolniony na skutek abolicji, tj. dekretu na podstawie, którego puszczono w niepamięć niektóre przestępstwa. Aktywny uczestnik kolportażu i wszelkich akcji organizowanych przez podziemną Solidarność. Był wśród 14 sygnatariuszy wniosku do Sądu o ponowną rejestrację ”S”. Uczestnik strajków w HSW w 1988 r. Zmarł w lipcu 2012 r.
10. Andrzej Maślach w lipcu 1980 r. uczestniczy w strajku i jest jednym z pierwszych organizatorów Solidarności na wydziale Z-2 w HSW. W kwietniu 1982 r. aresztowany przez SB za organizowanie strajku w zakładzie zmilitaryzowanym, Skazany na 4 lata i 6 miesięcy więzienia. Po warunkowym zwolnieniu inwigilowany przez SB z powodu wrogiej działalności. Po 1988 roku jeden z organizatorów odradzającego się Związku. W latach 1995-2003 jest członkiem Prezydium Regionu Ziemia Sandomierska. Zmarł 30.03.2003 roku w wieku 58 lat.
11. Tadeusz Michalewicz – w 1951 roku skazany przez Sąd Wojskowy za zniesławienie dowódcy ds. politycznych Szkoły Oficerskiej, Skazany na 2 lata więzienia, które odbywał w areszcie na Rakowieckiej w Warszawie. Dopiero w 1993 roku unieważniono ten wyrok. W stanie wojennym jest już na emeryturze i czynnie zaangażowany w działalność Duszpasterskiego Ośrodka Kultury Chrześcijańskiej. Zmarł w 2009 r.
12. Kazimierz Latawiec – w Elektrowni Stalowa Wola był podczas pierwszej Solidarności jej działaczem. W stanie wojennym aktywnie uczestniczył w pracach Duszpasterskiego Ośrodka Kultury Chrześcijańskiej, działał w kolportażu, często użyczał swojego samochodu. Zmarł w 2010 roku.
13. Janusz Piskorowski – pracownik Narzędziowni. W Komisji Zakładowej Solidarności w 1980-1981r. Od listopada 1982 r. do lutego 1983r. przebywał w Karnej Jednostce Wojskowej w Czerwonym Borze. Zmarł 07.08.2015r.

Uczcijmy minutą ciszy ich pamięć.

Autor: Małgorzata Czwarno – Sieroń