Mieszkańcy miasta mogą decydować o wydatkach z budżetu miasta.
Budżet obywatelski, zwany również partycypacyjnym, to specjalnie wydzielona kwota z budżetu naszego miasta, o wydaniu której zadecydują sami mieszkańcy i mieszkanki. Wpierw przygotują projekty zadań, a potem w powszechnym głosowaniu wybiorą najważniejsze z nich do realizacji.
Np. plac zabaw na Osiedlu Zasanie, modernizacja chodnika na ulicy Okulickiego, budowa boiska przy szkole, oświetlenie ulicy, budowa skateparku ale także mogą być to projekty edukacyjne, medyczne, kulturalne zgłaszane przez mieszkańców, stowarzyszenia, Rady Osiedli.
Aby wprowadzić budżet obywatelski w Stalowej Woli nie potrzeba nowego prawa. Wystarczy jedynie dobra wola prezydenta miasta.
Podstawą prawną do utworzenia budżetu obywatelskiego jest artykuł 5a Ustawy o samorządzie gminnym, na mocy którego w wypadkach przewidzianych Ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy na jej terytorium mogą być przeprowadzone konsultacje z mieszkańcami.
Budżet Obywatelski na Podkarpaciu wprowadzony został w takich miastach jak: Rzeszów, Przemyśl, Tarnobrzeg, Boguchwała, Głogów Małopolski. Teraz chcemy wprowadzić budżet obywatelski w Stalowej Woli.
1 mln złotych tyle chcemy przeznaczyć z budżetu miasta na Stalowowolski Budżet Obywatelski dla mieszkańców. To mieszkańcy Stalowej Woli płacą podatki i to mieszkańcy mogą wybrać swój projekt jaki prezydent i rada miejska ma wykonać.
Wygląda to tak: grupa mieszkańców, stowarzyszenie lub rada osiedla zgłasza projekty. Tworzona jest lista inwestycji i zadań. Wybrana komisja, po przeprowadzeniu społecznych konsultacji z mieszkańcami wybiera 10 projektów spośród całej listy zgłoszonych przez wnioskodawców. Odbywa się głosowanie, w którym mogą uczestniczyć osoby od 16 roku życia. Wybierane są 4 zadania do realizacji wybrane w głosowaniu.
Budżet Obywatelski w Przemyślu [1 mln zł.]
- Wielopokoleniowy park wypoczynku, sportu i rekreacji przy ul. Bohaterów Getta.
- Plac zabaw dla dzieci „Radosna Szkoła” przy SP 14.
- Doposażenie klas przy Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym nr 1.
- Modernizacja asfaltowych boisk sportowych przy SP 6.
Budżet Obywatelski w Boguchwale [140 tyś. zł]
- Budowa sieci wodociągowej na ul. Tkaczowa.
- Remont placu przy Szkole Podstawowej – również od strony ul. Tkaczowa.
- Wykonanie nawierzchni bitumicznej na części drogi w stronę kładki na Wisłoku.
Budżet Obywatelski w Tarnobrzegu [1 mln zł]
- Siłownia zewnętrznej na osiedlu Serbinów i Siarkowiec
- Modernizacja ul. Borów wraz z budową chodnika.
- Oświetlenie na Os. Piastów.
Budżet Obywatelski w Głogowie Małopolskim [100 tyś. zł]
- Siłownia na świeżym powietrzu nad Stawami Głogowskimi
- Oświetlenie stadionu Głogovii.
- Boisko trawiaste oraz teren rekreacyjny na osiedlu Niwa.
Budżet Obywatelski w Rzeszowie [6 mln zł]:
- Osiedlowa scena amfiteatralna na osiedlu Krakowska – Południe jako element zadania inwestycyjnego pn. „Zagospodarowanie terenów zieleni na osiedlu Krakowska – Południe”
- Urządzenie terenów rekreacyjnych wraz z placem zabaw pomiędzy ul. Odrzykońską, Biecką, Iwonicką i Nowosądecką.
- Park przy ul. Bł. Karoliny.
- „Street Workout Park” Bulwary Rzeszowskie.
- Zadaszenie pneumatyczne skateparku rzeszowskiego
- Budowa terenu rekreacyjnego wraz z placem zabaw na Os. Biała w Rzeszowie.
- Wykonanie boiska do piłki nożnej o nawierzchni trawiastej przy ulicy Rymanowskiej wraz z wyposażeniem dodatkowym i ogrodzeniem.
- Wykonanie nakładki asfaltowej wraz z regulacją poboczy i wykonanie chodnika od al. Wyzwolenia do dz. Nr 936/5.
- Zagospodarowanie Tereniu przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 4 z przeznaczeniem na skwer do rekreacji dzieci i młodzieży wraz z wykonaniem ciągów pieszych.
Ale zacznijmy od początku jak to może funkcjonować w Stalowej Woli na przykładzie Miasta Łodzi www.budzet.dlalodzi.info :
(Kliknij na poszczególny krok, aby rozwinąć szczegóły)
1. Zastanów się, czego brakuje w Stalowej Woli
Pieniądze można przeznaczyć na zadania, które leżą w kompetencjach gminy. Ten bardzo szeroki katalog obejmuje różnorakie obszary, począwszy od ochrony środowiska, budowy dróg czy polityki społecznej, poprzez edukację, kulturę, sport, a na sprawach związanych z bezpieczeństwem kończąc. Zastanów się przez chwilę – czego Ci brakuje w mieście? Co należałoby stworzyć lub zmienić? Czy potrzebne są nowe inwestycje, a może jakieś nowe działania kulturalne czy edukacyjne?
Jeżeli masz już pomysł, kolejnym etapem jest zdobycie informacji, jak go zgłosić do realizacji. Możesz wziąć udział w jednym ze spotkań informacyjno-konsultacyjnych, bądź porozmawiać z nami meilowo. Dowiesz się więcej na temat procedury składania wniosków.
2. Mam pomysł. Co dalej?
Twoje zadanie może mieć charakter lokalny bądź ogólnomiejski. Zadania lokalne to takie, które odpowiadają na potrzeby mieszkańców jednego z wydzielonych osiedli. Oznacza to, że muszą być albo zlokalizowane w danym rejonie (jeśli mowa o inwestycji), albo skierowane do mieszkańców zamieszkujących jeden z wymienionych terenów.
O tym, czy zadanie jest lokalne, czy ogólnomiejskie, decyduje w dużej mierze wnioskodawca. Przykładowo remont ulicy może być zarówno zadaniem lokalnym, jak i dotyczącym mieszkańców i mieszkanek całego miasta. Wszystko zależy od tego, w jaki sposób zidentyfikujesz i opiszesz osoby, które najbardziej skorzystają na realizacji Twojego pomysłu.
Bez względu na to, czy zadanie dotyczyć będzie konkretnego rejonu czy też całego miasta, musi być możliwe do zrealizowania w ciągu jednego roku.
3. Wypełniamy formularz zgłoszeniowy.
Przykładowy Formularz zgłoszeniowy propozycji zadania jest dostępny
tutaj. Możesz także otrzymać papierową wersję na spotkaniach informacyjno-edukacyjnych.
Formularz jest dość szczegółowy. Masz możliwość dokładnego opisania swojego projektu. To ważne – w kolejnym etapie budżetu urzędnicy oraz radni sprawdzą, czy zadanie uda się wykonać w ciągu jednego roku, czy należy do zadań miasta, czy jest zgodne z prawem.
Oprócz tytułu projektu (nie powinien być dłuższy niż piętnaście słów) i określenia rejonu miasta, którego będzie dotyczył, w przypadku zadań inwestycyjnych i remontowych musisz wskazać jego dokładną lokalizację. Nie wystarczy więc na przykład napisać, że w jednym z rejonów przydałoby się więcej terenów zielonych albo, że warto by wyremontować drogi – należy również wskazać, w jakim konkretnie miejscu takie działania mają zostać zrealizowane.
Zaznaczenie dokładnej lokalizacji jest bardzo ważne i może zadecydować o tym, czy propozycja będzie poddana pod głosowanie. Ponieważ w budżecie obywatelskim decydujemy o środkach publicznych, nie mogą być one wydawane na inwestycje, które mają powstać na terenach prywatnych. Mogą natomiast powstawać na terenie, który należy do miasta na którym jest to prawnie dozwolone.
Oprócz określenia lokalizacji w formularzu projektu należy:
- napisać skrócony opis zadania w maksymalnie pięćdziesięciu słowach – to z tym opisem zapoznają się w pierwszej kolejności mieszkańcy i mieszkanki za sprawą materiałów informacyjnych;
- opisać szczegółowo proponowane zadanie, w tym wskazać poszczególne etapy jego realizacji. bez ograniczenia co do liczby wyrazów, więc można w tym miejscu zawrzeć wszystkie potrzebne informacje;
- uzasadnić potrzebę realizacji – wyjaśnić, na jakie potrzeby projekt odpowiada oraz dlaczego warto go sfinansować z pieniędzy publicznych;
- wskazać beneficjentów – opisać grupy mieszkańców i mieszkanek, które skorzystają na tym, że projekt zostanie wprowadzony w życie;
- przygotować szacunkowe koszty zadania – podać, jakie są jego części składowe ile będzie kosztowała ich realizacja
Do wniosku można również dołączyć zdjęcia, mapy lub rysunki czy wizualizacje, jeśli będą pomocne. Nie są one jednak obowiązkowe.
4. Formularz wypełniony. Co dalej?
By złożyć gotowy formularz zgłoszeniowy w Urzędzie Miasta w Stalowej Woli, potrzebujesz jeszcze jednej rzeczy – poparcia piętnastu osób. Wystarczy, że podpiszą się one na dołączonej do formularza liście. Potrzebujesz dokładnie tylu głosów – większe poparcie dla Twojego zadania będzie miało znaczenie dopiero we w trakcie głosowania.
Wypełniony formularz z propozycją zadania należy złożyć w Urzędzie Miasta w Stalowej Woli pomiędzy określonym czasie w regulaminie budżetu obywatelskiego. Możesz wykorzystać ten czas na dodatkowe sprawdzenie swojego zadania – skontaktować się z nami w ramach doradztwa bądź zapytać bezpośrednio urzędników. Pamiętaj jednak o tym, że w przypadku zadań nie decyduje data stempla pocztowego – formularze muszą wpłynąć do Urzędu Miasta w Stalowej Woli w określonym dniu i godzinie jaki będzie ogłoszony w regulaminie.
Gdzie złożyć formularze zgłoszeniowe zadania?
Wypełnione formularze zgłoszeniowe z propozycjami zadań do budżetu obywatelskiego będzie można przekazać w godzinach pracy Urzędu Miasta w Stalowej Woli.
Formularze wraz z listami poparcia będzie można również złożyć korespondencyjnie wysyłając je na adres Urzędu Miasta w Stalowej Woli. Należy jednak pamiętać o tym, że w tym wypadku liczy się nie data nadania, lecz wpłynięcia do urzędu. Innymi słowy, przesyłka musi fizycznie trafić do Urzędu Miasta w określonym w regulaminie dniu i godzinie.
5. Formularz złożony. Czy to oznacza, że zadanie zostanie zrealizowane w przyszłym roku?
Zanim zadanie zostanie uwzględnione na listach do głosowania i zatwierdzone do realizacji, musi jeszcze zostać sprawdzone pod kątem kompletności, formalno-prawnym i wykonalności.
Formularz zgłoszeniowy, który dostarczysz do Urzędu Miasta w Stalowej Woli musi być wypełniony w całości – jeżeli pozostawisz puste pola, przedstawiciele komórki merytorycznej Urzędu Miasta w Stalowej Woli skontaktują się z Tobą i poproszą o uzupełnienie. Warto jednak sprawdzić wcześniej, czy Twoja propozycja zadania spełnia poniższe warunki:
- zadanie musi mieścić się w zakresie zadań gminy;
- propozycja zadania musi być zgłoszona na odpowiednim formularzu;
- propozycja zadania inwestycyjnego albo remontowego musi zostać zlokalizowana na terenie, na którym realizacja podobnego pomysłu jest prawnie możliwa. Przede wszystkim chodzi więc o tereny należące do miasta bądź pozostające w jego władaniu;
- przeanalizuj, czy udało Ci się dobrze zorientować w cenach i określić szacunkowe koszty Twojego pomysłu – to ważne z punktu widzenia ustawowych wymogów gospodarności;
- projekt da się zrealizować w ciągu jednego roku – budżet obywatelski pozwala realizować tylko te zadania, których realizacja w całości zmieści się w danym roku obowiązywania budżetu;
- koszty realizacji Twojej propozycji nie mogą być wyższe niż środki przeznaczone na budżet obywatelski.
Po złożeniu Twój projekt trafia do odpowiedniego wydziału w Urzędzie Miasta Stalowa Wola, które prowadzi rejestr złożonych formularzy z propozycjami zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego i przekazuje te formularze do odpowiednich komórek merytorycznych w celu przeprowadzenia analizy merytorycznej zadań zgłoszonych do budżetu obywatelskiego.
Komórki te mają na przeprowadzenie analizy trzydzieści pięć dni, po czym przekazują karty analiz do Wydziału prowadzącego budżet obywatelski. Stamtąd niezwłocznie trafią do Doraźnej Komisji ds. Budżetu Obywatelskiego Rady Miejskiej w Stalowej Woli. Tam zapadnie decyzja o tym, które propozycje zadań zostaną poddane pod głosowanie, a które nie. Wszystkie te trudne decyzje zostaną szczegółowo uzasadnione na piśmie i udostępnione wszystkim zainteresowanym.
Wszyscy mamy świadomość, że błędy zdarzają się nawet najlepszym. Co, jeżeli zdarzy się to i Tobie? Nie musisz się martwić – komórki merytoryczne mają obowiązek skontaktowania się z Tobą i poproszenia o uzupełnienie Twojego wniosku w ciągu pięciu dni. Dopiero gdy odmówisz, Twój projekt nie będzie dalej rozpatrywany. O tym, czy Twój wniosek przeszedł weryfikację i znajduje się na liście, dowiesz się z ustalonego w regulaminie dnia z listy opublikowanej m.in. na stronie internetowej urzędu Miasta w Stalowej Woli (zakładka „Budżet obywatelski).
Może się także zdarzyć, że Twoje zadanie pokryje się z zadaniem złożonym przez kogoś innego – będzie podobne lub będzie dotyczyło tego samego terenu. Niezależne od tego, czy jesteś twórcą projektu, czy osobą zainteresowaną tym, jakie zadania trafiły na listę, możesz uczestniczyć w spotkaniach podsumowujących ten etap konsultacji.
6. Moje zadanie jest w porządku. Co teraz?
Budżet obywatelski to nie tylko zgłaszanie zadań do realizacji, ale przede wszystkim to powszechne głosowanie, w którym zostaną wyłonione te zadania, które zostaną zrealizowane w danym roku budżetowym.
Kto może głosować?
W przypadku tego etapu istnieje jedno ograniczenie: głosować mogą mieszkańcy i mieszkanki miasta, którzy ukończyli szesnaście lat. Nie jest istotne, czy ktoś jest w Stalowej Woli zameldowany. Podczas wypełniania karty do głosowania każdy głosujący będzie musiał po prostu oświadczyć, że jest mieszkańcem danego rejonu Stalowej Woli.
Przebieg głosowania:
Głosowanie nad projektami zgłoszonymi do realizacji w danym roku budżetowym odbywać się będzie za sprawą specjalnie do tego celu przygotowanych kart, które zostaną udostępnione na tydzień przed głosowaniem. Samo głosowanie potrwa aż dziewięć dni.
Zagłosować będzie można poprzez:
- wypełnienie kart do głosowania w punktach głosowania;
- przekazanie wypełnionych kart do głosowania bezpośrednio albo pocztą na adres Urzędu Miasta w Stalowej Woli;
Zrealizowane zostaną te inicjatywy, na które zagłosuje najwięcej z nas.
